«Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά;»
Συνάντηση με μαθητές και μαθήτριες του 4ου Γυμνασίου Τρικάλων
Την περασμένη Τρίτη, 29 Μαρτίου 2016, επισκέφτηκα το 4ο Γυμνάσιο Τρικάλων «Γιώργος Σεφέρης», καλεσμένη του φιλολόγου-συγγραφέα και προέδρου του Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Τρικάλων, κ. Κώστα Μιχαλάκη. Η ατμόσφαιρα στο σχολείο ζεστή, με τη χαρακτηριστική ένταση, τη δροσιά και την κινητικότητα που έχουν οι χώροι όπου δραστηριοποιούνται παιδιά. Με υποδέχτηκαν οι κ. Μιχαλάκης, ο Διευθυντής του σχολείου κ. Μπαλάφας και η υποδιευθύντρια κ. Μαρούση.
Σκοπός της συνάντησης η γνωριμία με τους μαθητές και τις μαθήτριες των τμημάτων Γ1 και Γ3 και η συζήτηση σε θέματα ποίησης.
Ο συνάδελφος και φίλος κ. Μιχαλάκης με σύστησε στα τμήματα και το ταξίδι άρχισε. Με αφορμή στίχους από τα βιβλία μου «Το Φλας» και «Ποιήματα που γράψαμε μαζί» θίξαμε κάποια χαρακτηριστικά της ποίησης, όπως την συμπύκνωση, την αφαίρεση, τη μουσικότητα, τη λυρικότητα. Βαδίζοντας σε στίχους του Ελύτη, του Κάλβου, του Σεφέρη αναρωτηθήκαμε για το διαχρονικό και το πανανθρώπινο, επίσης στοιχεία της τέχνης εν γένει. Συμφωνήσαμε ότι εξωτερικεύοντας τον εσωτερικό τους κόσμο οι ποιητές δίνουν φωνή και στα δικά μας ερωτήματα κι αδιέξοδα.
Στη βιβλιοθήκη του σχολείου προβάλαμε βίντεο με ποιήματά μου και φωτογραφίες του PhilBebbigton. Σχολιάσαμε την ατμόσφαιρα που δημιουργεί η εικόνα, όταν συνοδεύει ως πλαίσιο το κείμενο. Με χαροποίησε ιδιαίτερα η κριτική ματιά κάποιων μαθητών που ερμήνευσαν τα ερημικά τοπία των φωτογραφιών ως αντανάκλαση της εσωτερικής μας ερημιάς.
Η συνάντηση εξελίχθηκε σε εργαστήρι δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής. Τα παιδιά του Γ1 χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Σε κάθε ομάδα δόθηκε μία κόλλα χαρτί και ζήτησα από τα παιδιά να γράψουν ένα συλλογικό ποίημα, προσθέτοντας ο καθένας έναν στίχο κάτω από τον αρχικό δικό μου. «Όταν αγαπάω» ο πρώτος στίχος για την μία ομάδα, «Όταν δεν αγαπάω» για την άλλη. Το αποτέλεσμα ήταν συγκινητικό. Παραθέτω εδώ το ποίημα που συνέθεσε η πρώτη ομάδα.
Όταν αγαπάω
ποτέ δεν ξεχνάω
και πάντα φροντίζω
να στο δείχνω.
Γιατί σήμερα μαζί
αύριο ποιος ξέρει;
Θα με αγαπάς μέχρι αύριο;
Θα σ’ αγαπώ μέχρι αύριο;
Κανείς δεν ξέρει… ίσως εσύ
Και ποιος μπορεί να το υποσχεθεί;
Ενθαρρυντικό βήμα για παιδιά, των οποίων την δημιουργικότητα και την αυτενέργεια λίγο υποστηρίζει το εκπαιδευτικό σύστημα.
Από τους μαθητές του Γ3 ζήτησα επίσης να χωριστούν σε ομάδες. Κάθε ομάδα διάλεξε ένα από τα ποιήματα των συλλογών μου και στη συνέχεια τα παιδιά έγραψαν δυο- τρεις στίχους ως συνέχεια ή απάντηση στο ποίημα της επιλογής τους. Αν και η διστακτικότητα κάποιων ήταν επίμονη, στο τέλος της δραστηριότητας όλες οι ομάδες παρέδωσαν στίχους απρόσμενα μεστούς. Ένα δείγμα του ποιητικού διαλόγου βιβλίων-μαθητών:
Από την ποιητική συλλογή «Το Φλας»:
Οι γλώσσες των ανθρώπων
Ίδια κλαίνε και γελάνε οι γλώσσες των ανθρώπων.
Το χα και το αχ απέχουν ίδια.
Με ένα σου δάκρυ ή φιλί
κλείσε το στόμα σου και μίλα.
Και η συνέχεια- απάντηση των παιδιών:
όταν κάποιος δε μιλά
ή θα κλαίει ή θα γελά
Η συνάντηση έκλεισε με την ευγενική προτροπή εκ μέρους μου «να πιάνουν συχνότερα μολύβι και χαρτί». Όχι μόνο για να γράφουν διαγωνίσματα κι εκθέσεις, αλλά και σελίδες ημερολογίου, επιστολές σε φίλους, προσωπικές σημειώσεις. Η διαδικασία της γραφής είναι λυτρωτική.
Ως αντίδωρο της φιλοξενίας προσέφερα τις ποιητικές συλλογές μου «Το Φλας» (εκδ. λογείον) και «Ποιήματα που γράψαμε μαζί» (εκδ. Μελάνι) στη βιβλιοθήκη του σχολείου. Αποχώρησα πλήρης θετικών εντυπώσεων για το ήθος των παιδιών και τη φιλοξενία εκ μέρους των καθηγητών.
Ευχαριστώ και πάλι θερμά τον φιλόλογο κ. Κώστα Μιχαλάκη για την πρωτοβουλία της συνάντησης, την πρόσκληση και την υποστήριξη στη διάρκεια της επίσκεψης. Εις το επανιδείν!
Ελένη Αλεξίου